Ως δυσαρθρία ορίζεται η διαταραχή της ομιλίας , η οποία προέρχεται από αδυναμία ή παράλυση των οργάνων της ομιλίας. Η διαταραχή επηρεάζει τις παραγωγές του ατόμου στους τομείς της Αναπνοής, της Φώνησης, της Αντήχησης, της Άρθρωσης, της Προσωδίας, ενώ υπαρκτές είναι οι δυσκολίες και στον Μυϊκό Τόνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το άτομο με δυσαρθρία να έχει χάσει μερικώς ή πλήρως την ικανότητα να επικοινωνεί λεκτικά με ακρίβεια. Είναι επίκτητη ή συγγενής και προκαλείται από βλάβη στο κεντρικό ή περιφερειακό νευρικό σύστημα. Μπορεί να είναι ήπια έως πολύ σοβαρή.
Για την αξιολόγηση της Δυσαρθρίας είναι δυνατή η απόκτηση σταθμισμένης κλίμακας αξιολόγησης που κυκλοφορεί στο εμπόριο ή η δημιουργία και χορήγηση αξιολόγησης από τον Λογοθεραπευτή. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως πριν την χορήγηση της αξιολόγησης, είναι μεγίστης σημασίας η απόκτηση πλήρους Ιστορικού, αναφορικά με τα αίτια που προκάλεσαν την Δυσαρθρία, το χρονικό διάστημα κατά το οποίο παρουσιάστηκε η Δυσαρθρία, τα χαρακτηριστικά της Δυσαρθρίας κ.α.
Στο παρόν κείμενο θα πραγματοποιηθεί μια συνοπτική αναφορά στα χαρακτηριστικά του κάθε τύπου Δυσαρθρίας. Οι τύποι Δυσαρθρίας που αναφέρονται στην βιβλιογραφία είναι οι εξής: Σπαστική ή Υπερτονική, Χαλαρή ή Υποτονική, Υποκινητική, Υπερκινητική, Αταξική και Μικτή.
Σπαστική ή Υπερτονική
Χαρακτηρίζεται από τραχιά και κοπιώδης φωνή, μειωμένη ζωτική χωρητικότητα, κοπιώδης αναπνοή, δυσκολίες βαθιάς εισπνοής, δυσκολίες παρατεταμένης εκπνοής, υπερρινικότητα, μονότονη αντήχηση, αργό ρυθμό ομιλίας και ανακρίβεια άρθρωσης.
Χαλαρή ή Υποτονική
Τα ευρήματα σε αυτόν τον τύπο Δυσαρθρίας περιλαμβάνουν: τραχιά φωνή, αναπνευστική και ασθενική φωνή, μειωμένη ζωτική χωρητικότητα, διαταραγμένος έλεγχος αναπνοής, υπερρινικότητα, ρινική εκπομπή, μονότονη αντήχηση, αργό ρυθμό ομιλίας, μη ακριβής παραγωγή συμφώνων.
Υποκινητική
Κατά την αξιολόγηση της Ομιλίας σημαντικά είναι τα ευρήματα και στον συγκεκριμένο τύπο δυσαρθρίας. Τα ευρήματα αφορούν στα εξής: μη ακριβής παραγωγή συμφώνων, τρίξιμο φωνής, μειωμένη ζωτική χωρητικότητα, ανταγωνισμός αναπνευστικής μορφής, διαταραγμένος έλεγχος αναπνοής, ακατάλληλες παύσεις, υπερρινικότητα, αργός ρυθμός ομιλίας, τραχιά φωνή.
Υπερκινητική
Αυτός ο τύπος δυσαρθρίας περιλαμβάνει: Τραχιά, συριστική και κοπιώδη φωνή, μειωμένη ζωτική χωρητικότητα, διαταραγμένο έλεγχο αναπνοής, ακατάλληλες παύσεις, ανακριβή αρθρωτικά λάθη, μονότονο ρυθμό, μονότονη αντήχηση.
Αταξική
Ο τύπος της Αταξικής Δυσαρθρίας δίνει την εξής κλινική εικόνα: Μεταβαλλόμενη ρινικότητα, αργός ρυθμός ομιλίας, μειωμένος τονισμός, ανακριβή αρθρωτικά λάθη, υπερβολική αναπνοή, τραχιά φωνή.
Μικτή
Τέλος μία σύντομη αναφορά θα γίνει και στα ευρήματα της Μικτής Δυσαρθρίας. Αυτά περιλαμβάνουν: Τραχιά φωνή, αναπνευστική φωνή, κοπιώδης φωνή, μειωμένη ζωτική χωρητικότητα, ανταγωνισμός αναπνευστικής μορφής, διαταραγμένος έλεγχος αναπνοής, κοπιώδη αναπνοή, δυσκολίες βαθιάς εισπνοής, δυσκολίες παρατεταμένης εκπνοής, υπερρινικότητα, ρινική εκπομπή, μονότονη αντήχηση, αργό ρυθμό ομιλίας, υπερβολικό τονισμό, μη ακριβή παραγωγή συμφώνων – φωνηέντων, ανακρίβεια αρθρωτικών κινήσεων.
Σταύρος Πατσαούρας
Λογοθεραπευτής, Μέλος Σ.Ε.Λ.Λ.Ε
Βιβλιογραφία
- Özsancak C, Auzou P, Jan M, Hannequin D. Measurement of voice onset time in dysarthric patients: methodological considerations. Folia Phoniatr Logop. 2001;53:48–57. [PubMed]
- Wang YT, Kent RD, Duffy JR, Thomas JE. Dysarthria associated with traumatic brain injury: speaking rate and emphatic stress. J Commun Disord. 2005;38:231–260. [PubMed]
- Cohen W, Waters D, Hewlett N. DDK rates in the paediatric clinic: a methodological minefield. Int J Lang Commun Disord. 1998;33:428–433. [PubMed]
- Kent RD, Kent JF, Duffy JR, Thomas JE, Weismer G, Stuntebeck S. Ataxic dysarthria. J Speech Lang Hear Res. 2000;43:1275–1289. [PubMed]
- Darley FL, Aronson AE, Brown JR. Motor Speech Disorders. Philadelphia: Saunders; 1975.
- Hale ST, Kellum GD, Richardson JF, Messer SC, Gross AM, Sisakun S. Oral motor control, posturing, and myofunctional variables in 8-year-olds. J Speech Hear Res. 1992;35:1203–1218. [PubMed]
- Henry CE. The development of oral diadochokinesia and non-linguistic rhythmic skills in normal and speech-disordered young children. Clin Linguist Phonet. 1990;4:121–137.
- Potter NL: Oral/Speech and Manual Motor Development in Preschool Children; unpublished PhD diss University of Wisconsin-Madison, 2005.
- Thoonen G, Maassen B, Wit J, Gabreels F, Schreuder R. The integrated use of maximum performance tasks in differential diagnostic evaluations among children with motor speech disorders. Clin Linguist Phonet. 1996;10:311–336.
- Murdoch B. E. 1992. Προβλήματα λόγου και ομιλίας. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ.
- Καμπανάρου Μ. 2007. Διαγνωστικά θέματα Λογοθεραπείας. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ
- Μεσσήνης Λ., Αντωνιάδης Γ. 2001. Νευροκινητικές διαταραχές ομιλίας. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ
- Μεσσήνης Λ., Αντωνιάδης Γ. 2001. Οδηγός για την Εγκεφαλική Πάρεση. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ